Progetto marmo:latino

Materie:Appunti
Categoria:Latino

Voto:

1.5 (2)
Download:128
Data:21.06.2000
Numero di pagine:3
Formato di file:.doc (Microsoft Word)
Download   Anteprima
progetto-marmo-latino_1.zip (Dimensione: 10.06 Kb)
trucheck.it_progetto-marmo:latino.doc     63.5 Kb
readme.txt     59 Bytes


Testo

Progetto marmo: Latino
PERIODO
AUTORE
OPERA
CITAZIONE
Età arcaica
Ennio
Annales ?
Lunai portum, est operae, cognoscite, cives.
Età di Cesare
Cornelio Nepote
Opera perduta
La citazione la si può estrapolare da Plinio il Vecchio (vedi)
Età di Augusto
Virgilio
Eneide
Ipse, sedens niveo candentis limine Phoebi… (lib. VIII, vv. 720)
Tito Livio
Ab urbe condita
Hic Romae infimo genere Magistri vicorum togae praetextae habendae jus permittimus (lib. XXXIV)1
Età Giulio-Claudia
Persio
Satire
“Lunai portum, est operae, cognoscite, cives” cor iubet hoc Enni…2
Età dei Flavi: Vespasiano
Plinio il Vecchio
Naturalis Historia
- Omnes autem tantum candido marmore usi sunt e Paro insula… multis postea condidioribus repertis nuper etiam in Lunensium Lapicidinis (lib. XXXVI, C. 5)
- Primum Romae parietes crusta marmoris operuisse totius domus suae in Caelio monte Cornelius Nepos tradidit Mamurram Formiis natum, Equitem Romanum, Praefectum Fabrum C. Caesaris in Gallia… Namque adiecit idem Nepos eum primum totis aedibus nullam nis e marmore columnam habuisse, omnes solidas e Carysto aut Lunensi. (lib.XXXVI, C. 6)3
- Nos liquido affirmare possumus, in cautis Alpium nasci, atque adeo inviis, ut plerumque fune pedentes eam extrahant. Peritis signa et indicia nota sunt.
(lib. XXXVII, C. 10)4
Impero di Domiziano
Stazio
Silvae
- Aemulus illic mons Lybys Iliaceisque nite[n]t [et] multa Syene et chios et glaucae certantia Doridi saxa Lunaque portandis tantum suffecta columnis. (lib. IV, 2, 29)5
- Latiis aestivat in oris anne metalliferae repetit iam moenai Lunae Tyrrhenasque domos? (lib. IV, 4, 23)6
… continua Domiziano
Strabone (Grecia)
Geographia
Hodiae major pars (Ligurum Tyrrenorum) in Romana aedificia insumitur, ubi etiam in villis Persicae extruuntur Regiae (lib. V)
Asperam terram arantes ac fodientes, aut potius saxa cedentes (lib. V)7
Giovenale
Satire
…totam hane turbavit filius amens, meliore novas attollit marmore villas!
(V, vv.95)
Decadenza V° sec.
Rutilio Namaziano
De reditu suo
Sed diverticulo fuimus fortasse loquaces;
carmine propositum iam repetamus iter.
Advehimur celeri candentia moenia lapsu;
nominis est auctor sole corusca soror.
Indigenis superat ridentia lilia saxis
Et levi radia picta nitore silex;
dives marmoribus tellus, quae luce coloris
provocat intactas luxoriosa nives
Scolastica
Servio
Commentarii
In templo Apollonis in palatio de solido marmore effecto quod allatum fuerat de Portu Lunae, qui est in confinio Thusciae et Liguriae; ideo ait candentis.8
XIV° sec. (1340-60)
Boccaccio
De montibus
Petra Appuana mons est olim Gallorum Frimenatum ab initio Apoenini in agrum Lucensium protensus, hinc Ligustinum Tuscumque mare, et veterem Lunam civitatem, indi Pistoriensium et Florentinorum campos aspiciens.
Metà XV° sec.
Ciriaco Anconitano
Commentarii
- Vidimus in summo marmoreis montis vertice magmo vivoque parietis in saxo tres herculeas imagines vetusta manu architectorum fabraesculpatas.9
- Ad XI Kal, Octob. Venimus ad marmoreos montes distantes a Carrara oppido ad III et IV milliare, ubi per Romanotum tempora, et antiquissimorum Latinorum immania inter saxa incisasque valles, viam ad deveehendas ad mare columnas, et alia grandia quaeque marmora, manu ferroque fabrefactam conspeximus. Vidimus et cavas partes ubi magnae semincisae columnae basesque videntur quam plurimae, aliae p.5, aliae vero 6 p. diametri magniyudine, et haec prope Bedizanam villam ad unum milliare.
…continua
- Ad XIII Kal Oct. (1442) venimus Karrariam marmorigenum Lunensianae regionis oppidum, in quo Gerardus de Petra Sancta Vicarius gubernabat, ubi apud Aedem B. Cicardi Epigramma hoc marmoreis in basibus comperimus.
Fine del XVI° sec.
Berretarj di Carrara
Luna, Poema Eroicum
Haec igitur quae forte vides circumflua scabris
stemmata sculpta modis, expressaque signa figuris
sunt, sublatisque pedum mensura columnis
Fama est hic vatem proprio gravis indice
palmae
incidisse notas … 10 (lib. VIII)
1 Circa i magistrati degli agri marmiferi.
2 Persio cita un incerto verso attribuito a Ennio (lo abbiamo riportato anche nella tabella).
3 Plinio cita quell’opera perduta di Nepote, di cui già abbiamo parlato.
4 Plinio accenna a dove nascono i marmi.
5 In questo carme a Domiziano, Stazio sottolinea come il marmo di Luni fosse usato solo per i capitelli delle colonne.
6 Lettera di Stazio a Marcello.
7 Parlando di come si estraeva il marmo.
8 Servio commenta così i versi di Virgilio, nell’Eneide, che abbiamo già citato.
9 Ciriaco parla delle immagini di Ercole a Fantiscritti (vedi anche Berrettarj).
10 Berrettarj parla dell’effigie di Ercole alle cave di Fantiscritti. La leggenda vuole che sia stato un dio a scolpire questa immagine. Altri dicono sia stato un’importante artista. Infine c’è chi sostiene si tratti di uno scherzo.
---------------
------------------------------------------------------------
---------------
------------------------------------------------------------

Esempio